ایران
Iranian kings
ایران یک کشور با تاریخ و فرهنگ غنی است که در طول قرون میزبان بسیاری از دودمانها و شاهان بوده است. شاه ایران یک عنوان رسمی برای حاکمان ایران بود که از دوران تمدن ایلام تا سال ۱۳۵۷ خورشیدی به کار رفت. شاه ایران معمولا با لقبهای دیگری همچون شاهنشاه، شاهنشاه آریامهر، شاهنشاه خطاب میشد.
برخی از شاهان ایران به خاطر کارنامههای بزرگ و تاثیرگذار خود در تاریخ جهان شناخته شدهاند. مثلا:
-
شاپور یکم
شاپور یکم، دومین شاه ساسانی، که با پیروزیهای خود بر روم و هند، قدرت و اعتبار ایران را افزایش داد. او همچنین بنای تخت جمشید را تکمیل کرد1.
خسرو پرویز
-
خسرو پرویز، ۲۲امین شاه ساسانی، که با بازپسگیری قلمروهای گمشده ایران و شکوفایی فرهنگ و علم، به عنوان یکی از برجستهترین شاهان ساسانی شناخته میشود. او نیز بنای تخت خسرو را در قصر کسراء ساخت2.
-
یزدگرد سوم
یزدگرد سوم، آخرین شاه ساسانی، که با مقاومت در برابر حملات عربها، تلاش کرد تا حکومت ساسانی را حفظ کند. او پس از چندین نبرد با عربها، در مرو درگذشت3.
-
بابک خرمدین، رهبر شورش خورامدینان، که با سالها مبارزه با حکومت عباسی، به عنوان یک قهرمان ملی و مدافع آزادگی و فرهنگ ایران محبوب شد4.
سامان خدات
-
سامان خدات، بنیانگذار دودمان سامانی، که با تأسیس یک حکومت مستقل و متحد در خراسان و ترغبلستان، به عنوان یکی از پدیدآورندگان نهضت تجدید نظر فارس در قرون وسطی شناخته میشود.
-
فریدون خواجه نظام الدوله
فریدون خواجه نظام الدوله، وزیر دولت غزنوی، که با صلاحدید و دوراندیشی خود، به تثبیت و تقویت حکومت غزنوی کمک کرد. او همچنین به علم و فلسفه علاقه داشت و بسیاری از علمای بزرگ را حمایت کرد.
-
کوروش کبیر
-
کوروش کبیر، پایهگذار امپراتوری هخامنشی، که با سیاستهای عادلانه و مدارای خود به عنوان یکی از بزرگترین حکمرانان تاریخ محسوب میشود. او نخستین منشور حقوق بشر را صادر کرد و آزادی مذاهب و فرهنگهای مختلف را در قلمرو خود تضمین کرد1.
-
داریوش بزرگ
-
داریوش بزرگ، سومین شاه هخامنشی، که با گسترش قلمرو و تقویت نظام اداری و مالی ایران، به اوج قدرت و شکوفایی رسید. او همچنین بنای پر زرق و برق پرسپولیس را در شیراز ساخت2.
-
انوشیروان
انوشیروان عادل، چهاردهمین شاه ساسانی، که با عدالت و دادگستری خود به نام «عادل» معروف شد. او نظام قضایی، نظام نظامی و نظام آموزشی را در ایران بهبود بخشید و به تحقق علم و فلسفه پرداخت3.
-
نادر شاه
نادر شاه، بنیانگذار دودمان آفشار، که با بازپسگیری قلمروهای گمشده ایران و گسترش آن به قفقاز، هند و آسیای مرکزی، به عنوان یک فاتح بزرگ شهرت یافت. او همچنین در جنگهای خود با عثمانلیها و هندوستان پیروز شد4.
-
محمدرضا پهلوی
محمدرضا پهلوی، دومین و آخرین شاه دودمان پهلوی، که با تحقق سری از اصلاحات اقتصادی-اجتماعی به نام «انقلاب سفید»، سعی در مدرنسازی و صنعتیسازی ایران داشت. او همچنین رابطه نزدیک با غرب و به خصوص آمریکا را تقویت کرد.